Autisme en het virus

-En, heb je Geert nog gezien?
Rob kijkt me even kort aan, alsof hij zeggen wil, waar bemoei jij je nou weer mee.
-Ja, zegtie uiteindelijk traag, maar ik heb niets gezegd.

Geert vindt dat een beetje lastig. Hij is aan het werk bij z'n vakantiebaantje. Komt zijn big brother daar wat boodschappen halen, zegtie niets.

Op mijn vragende blik verduidelijkt Rob enigszins wat onzeker.
-Dat kan toch niet, hij is toch aan het werk, dan mag ik hem niet storen.

Klopt. Helemaal mee eens en ik glimlach om het autistische denken dat mijn oudste zoon me weer laat zien. Het is ook ingewikkeld. En erg druk in je hoofd. Je ziet je broer, tenminste, thuis is hij je broer. In die winkel is hij medewerker. Je ziet pijlen in het gangpad, bordjes dat je verplicht afstand moet houden, je moet je spullen zoeken terwijl je je verplichte karretje netjes moet besturen, je moet goed op de anderhalve meter letten als je een medemens tegenkomt en dan zie je opeens je broertje. Tussen al die prikkels door ook nog even filteren hoe dat ook alweer kan. Puzzelen, puzzelen, puzzelen. En stel dat je dan in gesprek raakt en broertje krijgt van zijn werkgever te horen dat ie z'n klep moet houden en door moet werken, nou-ou, dan zwaait er thuis wat. Dus zoals heel vaak kiest mijn Rob voor het zekere, het duidelijke, het veilige: niets zeggen, afstand houden en door!

-Hoe zit dat nu met die mondkapjes ma? Rob switcht altijd vrij makkelijk van het één naar het ander. Want in de bus kan ik geen afstand houden van mijn medemens. En dat is echt heel vreemd.

Waar het een week of 12 geleden nog gewoon was, is hij momentele nogal gewend aan een bus van het openbaar vervoer met twee personen: de buschauffeur en Rob zelf. Een privéritje. Hij geniet er van. Geen drukte, geen gedoe. Rust en doorrijden maar.
Gelukkig kan ik Rob geruststellen. De mondkapjes zijn klaar. Gemaakt door onze hele grote vriendin van Sfeercadeau. (klik) Top! Heel fijn!
Ik merk met de dag dat de spanning toeneemt bij Rob. Hij is al zeker een week bezig met kijken hoe laat de bussen vanaf 2 juni weer rijden. En wat alstie vol is, wat alstie daarom doorrijdt? Wat als er iemand zonder mondkapje binnen komt? Wat als....

Autisme is een leven lang puzzelen, nog meer dan in een leven zonder autisme. Een virus maakt het er niet beter op, al zijn de regels duidelijk. En die houden gaat hem erg goed af. Hoewel...

Laatst gaf hij opa automatisch een hand. Hij schrok ervan, trok niet terug maar keek naar buiten en zei:
-Even kijken hoor, of niemand het ziet."
Opgelucht haalde hij adem. Niets te zien.
-Ha opa!

Verborgen verstilling

Het is stil. Stil in mij. Alsof alles stil zou moeten zijn. Alsof alles stil zou moeten staan. Alsof de waas in mijn hoofd me belet verder te denken dan vandaag. De waas van witte wolle watten, fladders mist, vlokken, ijskoude dikke wintervlokken in mijn hoofd die me beletten me te bekommeren over het één en het ander. De ander ook.

Nee, ik ben niet als een gek boodschappen gaan doen voor de oude buurvrouw, liedjes gaan zingen, teksten gaan schrijven, mensen gaan opzoeken via de babbelbox, honderden kaarten gaan schrijven en noem nog maar wat van die honderd-en-een goede dingen die de wereld doet om elkaar door deze crisis heen te helpen op. Waar bij menigeen de adrenaline toesloeg en er enorm veel activiteiten kwamen keek ik toe. En ik dacht: mooi. Mooi dat anderen dit doen, want ik doe het niet. Ik kan het nu gewoon even niet. In mijn hoofd is dichte mist en dat is even heel erg jammer voor jullie.
Ik voel me er niet schuldig over. Eerder wat onverschillig. Boeiend wat de ander hiervan vindt, als ze al wat vinden, maar ik doe het nu even zo. Ik heb genoeg aan mezelf. Egoïstisch? Zelfzorg, zo zou ik het eerder willen noemen. Want als iets niet gaat maar je het per sé toch doet, krijgen anderen en jezelf dat razendsnel terug. Geloof me maar of geloof me niet, het is zoals ik het heb ervaren.

Dus trek ik me wat terug. Zorg voor mezelf. Vergeet anderen. Neem de tijd om te verwerken en te overdenken. Wát gebeurt er nu eigenlijk allemaal in deze wereld? Als iemand me dat nu eens gewoon kon uitleggen.... Het rondsluipende virus, de politieke onrust die dat wereldwijd teweeg brengt of gaat brengen, het Samen-Sterk, wat we niet zo heel lang meer gaan volhouden. Extra psychische problematiek, opstand tegen overheid, kwetsbaren die worden uitgebuit, de discussie van een zoveelste G in het netwerk, de vele doden, de niet te verwerken rouwprocessen. En alle verbanden die je hiertussen kunt leggen... Is er überhaupt iemand die dit nog kan -of wil- begrijpen?? Ik niet.

Lig ik dan nu urenlang ellendig te zijn in mijn kamertje, stil in de foetushouding op mijn bed te huilen en te peinzen? Nee hoor, daar hoef je niet bang voor te zijn. Gelukkig past dat totaal niet bij mij, al zou het me zomaar kunnen overkomen. Ik doe gewoon mijn ding hier in huis, ik doe mijn werk en geniet van de mooie dingen die ik zie gebeuren. Ik geniet van Gods schepping, van het contact met klanten, van mijn gezinsleden en vriendinnen. Maar toch... Het lijkt alsof dat genieten onder een laag stof ligt. In een mist of wattendeken. En soms komt het even voluit naar buiten, maar het zakt enorm snel weer terug naar waar het vandaan kwam. Dus ligt het meestal wat verborgen in de stilte van mijn ziel. Verborgen, omdat zoveel niet kan zoals ik gewend was en graag zou willen. Dat ik mijn vriendin niet begroeten kan zoals we gewend waren. Dat ik vandaag niet naar mijn jarige moeder ga, hoe graag ik ook zou willen. Wij gaan morgen en omdat we als kinderen om de beurt gaan, zie ik mijn broers en zussen en hun kinderen deze keer niet. En als ik ze spreek, op gepaste afstand, is er daarna altijd het knagende gevoel van missen. Omdat het niet zo spontaan is, omdat het niet zo dichtbij is, omdat het, nou ja, niet zo is als ik zou willen. Klink ik nu als een zeurend klein kind? Ik voel me eerder een gevoelig sociaal persoontje die er voluit voor de ander wil zijn. En dat niet kan.

En echt ik snap dat iedereen daar mee te kampen heeft. En iedereen gaat er anders mee om, het is allemaal oké. Maar mag ik het dan alsjeblieft lastig vinden? Mag ik gewoon niet willen wennen aan het nieuwe normaal? Oei wat een irritatie roepen die twee woorden bij mij op. Het nieuwe normaal, het zou wat zeg. Echt ik wil daar gewoon niet aan wennen, ik wil dat nooit normaal gaan vinden. Alles in mij spreekt dat enorm tegen!

Inmiddels wordt de waas elke dag wat minder zwaar. Alsof ik langzaam maar zeker door een soort van rouwproces heen kom om wat was en niet of voorlopig niet meer terug komt. Schrijf ik af en toe een kaartje of ik bel iemand omdat ik wil weten hoe het met hem of haar gaat. Kom ik langzaam weer terug bij mezelf en maak ik wat richtlijnen met mijn hart die ik wel kan doen, die nergens tegenin gaan maar toch fijn zijn om mee te maken. En zo ga ik mijn weg. Waar anderen inmiddels de adrenaline voelen verdwijnen en ze zich langzaam maar zeker af gaan vragen: Hoe lang nog?, ben ik op het punt van: hallo daar, ik ben er weer. Ik ben weer terug bij mezelf. Ik ben weer terug bij jullie. Maar let op hè, ik zeg: op het punt van. Dus geef me gewoon af en toe ook nog een beetje tijd voor de watjes, de vlokjes en de flarden mist. Het is goed zoals het gaat. Want zo gaat het.